نور آبی یا بلولایت (Blue Light)
هر آنچه در باره بلولایت Blue Light یا نور آبی باید بدانید و تاثیر آن بر سلامتی چشمانمان چیست؟
نورهای محیطی در طولانی مدت می توانند روی سلامت و روان تاثیر بگذارند. یکی از این نورهای محیطی، نور آبی یا بلولایت (Blue Light) است که توسط منابع طبیعی در اطراف ما مثل نور خورشید و منابع غیر طبیعی همانند نمایشگر دستگاه های الکترونیکی و لامپ ها تولید می شوند . نور آبی طبیعی که از خورشید ساطع می شود برای سلامتی مفید است و با تاثیر بر روی مغز، سطح هوشیاری فرد را بهبود می بخشد. اما نور آبی مصنوعی که از نمایشگرها تولید مشود، ساعت بیولوژیک بدن را در وضعیت بدی قرار می دهد و اثرات بسیار مخرب و جبران ناپذیری را روی سلامت جسم و روان افراد می گذارد که در ادامه آنها را با هم بررسی میکنیم.
بلو لایت یا نور آبی چیست؟
نور مرئی دارای امواج الکترومغناطیسی با طول موج 380 الی 750 نانومتر می باشد و از هفت رنگ اصلی تشکیل شده اند. این امواج که بر اساس طول موج و قدرت دسته بندی می شوند دارای انرژی هستند، یعنی هرچه طول موج کوتاه تر باشد انرژی آن بیشتر می شود و هر چه طول موج بلندتر باشد انرژی آن ها کم تر می شود.
در این میان نور آبی با طول موج 450 الی 495 نانومتر دارای کوتاه ترین طول موج و بیشترین انرژی است. این نور از نمایشگر دستگاه های الکترونیکی، لامپ های LED و فلوروسنت (لامپ های کم مصرف پیچی) تولید می شود و می تواند الگوی خواب و چرخه شبانه روزی بدن را مختل کند و موجب انواع بیماری های جسمانی و روانی شود. همچنین تحقیقات نشان داده که اگر چشم مدت زمان زیادی در معرض بلولایت قرار گیرد آسیب های جدی به آن وارد می شود.
منابع تولید کننده نور آبی یا بلولایت چیست؟
خورشید مهمترین منبع تولید کننده نور آبی طبیعی است اما به غیر از خورشید منابع غیر طبیعی دیگری هم وجود دارند که بلولایت تولید می کنند. از جمله این منابع غیر طبیعی می توان به نور آبی تلویزیون ها، نمایشگر کامپیوترها، لپ تاپ ها، گوشی موبایل، تبلت، لامپ های فلورسنت و لامپ های ال ای دی اشاره کرد.
در حالت طبیعی بدن از نور آبی طبیعی که از خورشید تولید می شود استفاده کرده و چرخه خواب و بیداری را تنظیم می کند. این نور در هوشیاری و سلامت جسم و روان نیز تاثیر مثبت دارد. اما منابع مصنوعی نور آبی، زمان بندی خورشید و حتی جنس و نوع انرژی آن را ندارد و ویژگی های دیگری دارند که باعث آسیب رساندن به فرد می شوند. یکی از این ویژگی ها چشمک زدن سریع آن ها است. این چشمک زدن علت اصلی خستگی چشم، سردرد، خستگی ذهنی و فیزیکی است که به خاطر استفاده طولانی مدت از این وسایل به وجود می آید. چشم انسان قادر نیست به طور طبیعی از خود در برابر این اشعه ها محافظت کند؛ این در حالی است که ما هر روز چشمان خود را در معرض این اشعه ها قرار می دهیم.
خطرات نور آبی مصنوعی بر سلامتی
تشعشع مصنوعی نور آبی برای سلامتی بسیار مضر است و می تواند تولید ملاتونین، (هورمونی که خواب و ریتم کاردینال بدن را تنظیم میکند) را کاهش دهد. تحقیقات نشان داده است که کاهش سطح ملاتونین در بدن در دراز مدت می تواند باعث بروز بیماری هایی مثل چاقی، دیابت و سرطان شود.
چشم انسان ساختار پیچیده ای دارد و می تواند تا 99 درصد اشعه UV یا فرابنفش را خنثی کند اما نمی تواند نور آبی را مانند اشعه UV فیلتر کند به همین دلیل نور آبی به شبکیه می رسد. قرار گرفتن بیش از حد چشم در معرض نور آبی به سلول های حساس به نور آبی در شبکیه آسیب های جدی می رساند و حتی ممکن است منجر به بیماری تباهی لکه زرد یا Macular Degeneration شود و یا فرد برای همیشه بینایی خود را از دست بدهد. از دیگر عوارض ناشی از بلولایت می توان به تاری دید، مشکل در تمرکز، سردرد، خشکی، تورم و قرمزی چشم اشاره کرد. همچنین خستگی چشم ناشی از نور آبی یا (Blue Light) تاثیر جدی در یادگیری مغز و راندمان یادگیری فرد دارد. لازم است به این نکته توجه داشته باشید بلولایت (Blue Light) برای افرادی که مشکل آب مروارید دارند بسیار خطرناک است و تا حد امکان نباید در معرض این نور قرار گیرند.
بلولایت یا نور آبی عامل بی خوابی شبانه
صفحه نمایش دستگاه های الکترونیکی مثل کامپیوتر، لپ تاپ، گوشی هوشمند و غیره به دلیل نور آبی که از خود ساطع می کنند می توانند باعث بی خوابی شبانه شوند. با تاریک شدن هوا هورمونی به نام ملاتونین در بدن ترشح می شود که سیستم خواب را تنظیم می کند. به طور طبیعی با تاریک شدن هوا این هورمون در بدن آزاد می شود تا خوابمان ببرد و با روشن شدن هوا ترشح این هورمون در بدن کم می شود تا از خواب بیدار شویم. در طول روز این هورمون در بدن ترشح نمی شود تا بتوانیم تمرکز کنیم. در واقع این هورمون خواب شبانه را تنظیم می کند و اگر این هورمون ترشح نشود اصلا خوابمان نمی برد. به این ترتیب نور آبی از ترشح هورمون ملاتونین جلوگیری می کند.
روش های کم کردن نور آبی ناشی از دستگاه های الکترونیکی
راه کارهای بسیار ساده و راحتی برای کم کردن خطرات نور آبی یا بلولایت وجود دارد که با رعایت کردن آن ها مشکلی برا ی شما به وجود نخواهد آمد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
نور صفحه نمایش گوشی یا کامپیوتر را در حد امکان کم کنید: بعد از تاریک شدن هوا از گوشی و کامپیوتر استفاده نکنید؛ ولی اگر مجبور هستید که بعد از تاریکی هوا از گوشی یا کامپیوتر استفاده کنید نور آن را تا حد امکان کم کنید تا کم تر در معرض نور آبی یا بلولایت Blue Light قرار بگیرید.
استفاده از عینک های ضد بلولایت: عینک های ضد بلولایت، نور آبی را فیلتر می کنند. شیشه این عینک ها که ضد اشعه بلولایت است اجازه نمی دهد تا نور آبی به چشم برسد. بنابراین عینک های بلولایت بهترین گزینه است تا چشمان خود را در مقابل بلولایت محافظت کنید.